ข้อดีของการผ่าตัดที่ใช้ยาสลบคือมีความปลอดภัยสูง และจะช่วยให้คนไข้ไม่รู้สึกเจ็บปวดระหว่างผ่าตัด แต่ในคนไข้บางรายอาจมีภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้น หรือเรียกว่า “แพ้ยาสลบ” มาทำความรู้จักกับอาการแพ้ยาสลบเบื้องต้นพร้อมกันค่ะ
อาการแพ้ยาสลบ คือ การที่ร่างกายมีปฏิกิริยากับยาสลบ ส่งผลให้คนไข้มีภาวะต่างๆเกิดขึ้นกับตนเอง ซึ่งวิสัญญีย์แพทย์ทำการดมยาสลบ จะคอยดูแลออาการและสัญญาณชีพของคนไข้ตลอดเวลา รวมถึงภาวะแทรกซ้อนต่างๆด้วย
การวินิจฉัยอาการไว จึงทำให้รักษาได้ทันท่วงที ย่อมส่งผลดีต่อตัวคนไข้ ภาวะแทรกซ้อนที่เป็นอันตรายรุนแรงสามารถแบ่งเป็น 2 ลักษณะคือ Anaphylaxis Shock และ Maliganat Hyperthermia
Anaphylaxis Shock
คือ ปฏิกิริยาภูมิแพ้รุนแรงชนิดหนึ่งที่รุนแรงอย่างฉับพลัน เมื่อร่างกายได้รับสารกระตุ้นต่างๆ สามารถเกิดขึ้นกับหลายระบบทั่วร่างกาย เป็นอาการไม่ได้พบบ่อยนัก แต่เป็นภาวะที่มีอันตรายถึงชีวิต
สาเหตุ
- แพ้ยาหรืออาหารบางชนิด
- ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากน้ำยางของพืช
- เหงื่อ อากาศ ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้
อาการที่แสดงออกมา
- ความดันโลหิตต่ำ,หัวใจเต้นเร็ว
- ท้องเสีย คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง
- หลอดลมบวม ไอ หายใจลำบาก กลืนลำบาก เสียงแหบ
- คัน บวม ผื่นลมพิษ
- ปัสสาวะคั่ง
- มีความรู้สึกกระสับกระส่าย กระวนกระวาย วิตกกังวล เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ความรู้สึกตัวลดลง
การวินิจฉัย
Anaplylaxis Shock ใช้ข้อมูลประกอบกันหลายด้าน โดยแพทย์จะสังเกตุอาการที่แสดงออกมาอย่างน้อย 2 อวัยวะขึ้นไป เช่น ในระหว่างคนไข้ที่รับยาสลบ หากมีอาการหายใจติดขัดและความดันต่ำ ต้องรีบวินิจฉัยและรักษาให้ทันท่วงที
Maliganat Hyperthermia
คือ ภาวะที่เกิดขึ้นสูงเป็นอย่างมาก จนทำให้เกิดภาวะต่างๆกับตัวคนไข้ ซึ่งลักษณะอาการที่แสดงออกมานั้น สามาเกิดขึ้นได้แม้ว่าคนไข้จะไม่มีประวัติทางพันธุกรรมมาก่อนก็ตาม
สาเหตุ
เกิดจากร่างกายมีการตอบสนองต่อการวางยาสลบ
อาการที่แสดงออกมา
- กล้ามเนื้อเกิดการเกร็ง หดรัดแน่น
- กล้ามเนื้อหยุดทำงาน
- อุนหภูมิในร่างกายสูงจัดอย่างฉับพลัน
- เลือดเป็นกรด
- ระบบหายใจมีการชะงัก
- ตัวแดง
- เลือดเป็นกรด
- เลือดออกไม่หยุด
- มีการคั่งของสารพิษ
- ความดันตก
- จนถึงขั้นเสียชีวิต
การวินิจฉัย
นอกจากการตรวจประวัติอย่างระเอียดแล้ว การตัดชิ้นเนื้อบริเวณกระดูกต้นขาไปตรวจก็เป็นอีกทางเลือกหนึ่ง เนื่องจากกลไกลกล้ามเนื้อบริเวณนี้สามารถตอบสนองการหยุดชะงักได้ จึงทำให้รู้ได้ทันทีว่าจะมีโอกาสเกิดขึ้นกับคนไข้หรือไม่
ภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้นโดยทั่วไปจากยาสลบ
- เกิดการสับสนทางจิตใจ อาจเกิดขึ้นเพียงชั่วคราว
- เกิดการบาดเจ็บที่ฟันหรือลิ้นจากการกระทบกระเทือนของท่อช่วยหายใจ
- เกิดความเสียหายบริเวณเส้นเสียงที่อยู่ภายในลำคอ จากการใช้ท่อช่วยหายใจ ทำให้เกิดอาการเสียงแหบ และเจ็บคอ
- ปัญหาเกี่ยวกับการหายใจ หายใจติดขัด หายใจไม่ออก อาเจียน
เห็นไหมว่าภาวะแพ้ยาสลบเป็นเรื่องที่อันตรายอย่างมาก การตอบคำถามด้านสุขภาพจึงเป็นเรื่องสำคัญอันดับต้นๆที่ควรให้ความใส่ใจ เพื่อให้วิสัญญีแพทย์วิเคราะห์ปัญหา วิธีการรับมือ รวมถึงให้ยาระหว่างผ่าตัดอย่างเหมาะสมกับคนไข้เคสนั้นๆ เพราะหากเกิดอาการเหล่านี้ขึ้นแพทย์จะได้รักษาได้อย่างทันท่วงทีคะ