เคยสงสัยกันบ้างไหม หลังการผ่าตัดศัลยกรรม ทำไมแพทย์ต้องให้ประคบเย็น ประคบร้อน บางคนอาจคิดว่าศัลยแพทย์ที่ทำการผ่าตัดมือหนัก ไม่เก่งหรือไม่มีความเชี่ยวชาญ แต่จริงๆแล้วการประคบเย็นหรือประคบร้อน เป็นการลดอาการบวมช้ำหลังการผ่าตัด ที่จะช่วยให้บาดแผลหายเร็วมากยิ่งขึ้นนั้นเอง
การประคบแบ่งออกได้เป็น 2 แบบ คือ
1.การประคบเย็น
- สามารถประคบเย็นได้ทันทีหลังการผ่าตัด โดยใช้เจลหรือผ้าขนหนูที่เปียกแช่ในช่องแข็ง
- ความเย็นที่ประคบลงผิว จะทำให้หลอดเลือดหดตัวลง ส่งผลให้เกิดเลือดแข็งตัวและหยุดไหล
- ช่วยควบคุมการสูญเสียเลือด
- ช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวด ฟกช้ำ และบวมของบาดแผล
2.การประคบร้อน
- สามารถประคบร้อนหลังจากการประคบเย็นแล้วประมาณ 3-7 วัน โดยการใช้เจลนำไปต้มกับน้ำ หรือใช้ถุงน้ำร้อน
- ความร้อนจากการประคบจะช่วยให้เส้นเลือดขยายตัวรับการดูดซึมกลับของสารต่างๆที่ยังค้างอยู่ในเนื้อเยื้อที่บวม
- ช่วยสลายลิ่มเลือดเก่าให้หายเร็วขึ้น
- ส่งผลให้ผังผืดภายในที่แข็งเป็นไตนุ่มลง
- หากประคบร้อนแล้วอาการบวมกลับเป็นมากขึ้น ควรหยุดทันที
ข้อควรระวังของการประคบเย็นและการประคบร้อน
- การเลือกใช้ประคบเย็นหรือประคบร้อนขึ้นอยู่กับลักษณะการบาดเจ็บและระยะเวลาของการบาดเจ็บ
- การประคบเย็นมักใช้ในระยะแรก 24 – 48 ชั่วโมงของการบาดเจ็บ เพื่อช่วยห้ามเลือด ลดการอักเสบ ลดบวม และลดปวด
- การประคบร้อนมักใช้ระยะหลังจากบาดเจ็บ (เริ่มประมาณวันที่ 3 ของการบาดเจ็บ)
- ประโยชน์ของการประคบเย็นหรือประคบร้อนคือ คือ ช่วยลดปวด ลดบวม ในบริเวณที่ได้ รับบาดเจ็บที่ไม่มากไม่รุนแรง
- ควรระมัดระวังในการประคบร้อนหรือประคบเย็น เพราะถ้าอุณหภูมิที่ใช้สูงหรือต่ำเกินไป หรือใช้เวลาประคบแต่ละครั้งนานเกินไป จะส่งผลให้เนื้อเยื่อที่ประคบบาดเจ็บมากขึ้น
การประคบเย็นหรือการประคบร้อน อย่างเหมาะสมตามที่แพทย์สั่ง จะเป็นผลดีต่อบาดแผล ช่วยลดระยะเวลาฟื้นตัวของร่างกาย แต่ถ้าหากประคบเย็นหรือประคบร้อนแล้วอาการเลวร้ายลงหรืออาการไม่ดีขึ้น ควรพบแพทย์โดยทันที